Passing of Dr. Martha M. Urioste

Dec. 9, 2022

English

We are deeply saddened by the passing of our dear friend, colleague, Godmother of Montessori, and longtime leader and advocate for Bilingual Education in Denver Public Schools (DPS), Dr. Martha Urioste.

Dr. Martha Urioste was the first to establish Montessori education in DPS, and her work became a national model of Montessori education in public schools. Because of her efforts, Dr. Urioste was known as “La Madrina de Montessori.” She was a leader in the Congress of Hispanic Educators and a key plaintiff in the Consent Decree, with the goal of providing equitable language and education services to thousands of multilingual students in DPS and their families.

Urioste began her career in DPS as a first grade teacher at Gilpin Elementary, was a Spanish teacher on DPS Channel 6, taught at the middle school level, became a high school counselor, and the Director of “Holding Power”, an early Dropout Prevention Program. Then, she became an assistant principal and retired as principal of Denison Montessori. After retirement and until the day she died, Dr. Urioste continued to work for students and families as a fierce advocate for bilingual and Montessori education. A phrase she would tell students often was, “No dejen el Español,” “Don’t forget your language.”

Colorado Women Hall of Fame awardee in 2000, Dr. Martha Urioste was a pillar in our community, a courageous leader and a guiding light in our bright future in Denver. Dr. Urioste was a fierce advocate for students and families in our Brown and Black communities. She worked tirelessly to ensure safe spaces for students, actively engaged parents and families in schools, advocated for funding for Montessori education, and ensured that all students receive equal opportunities to learn in DPS. Many people from the community remember when Dr. Urioste worked tirelessly with the parents, teachers and community members in Five Points to convert a drug house across the street from Mitchell Montessori to one of the first early childhood centers in the school district.

Martha Urioste was a role model to many and is a deeply respected mother-figure who loved teachers in the classroom; the boxer who fought for us in the boardroom; and, the advocate who defended us in the courtroom. Dr. Urioste was a luchadora and a trailblazer. Her impact is unprecedented and irreplaceable in her passing. News of her passing has stirred overwhelming feelings of pride in her advocacy, and a deep, profound loss.

As a visionary, Dr. Urioste brought Montessori education to DPS’ Mitchell Elementary School. She then helped expand Montessori education throughout the district and continued to advocate for funding and support for Montessori education until her death. Her creation and presidency of Family Star Montessori education in the DPS and in the Denver community, and early education mapping, created a pathway to success for children to achieve academic greatness. Martha Urioste weaved the net that saved thousands of children from falling through the cracks in our school system, and propelled all children in DPS. Her life touched everyone she encountered, and her passing is a true loss for all Colorodoans who have gained so much from her tireless efforts.

In Martha’s own words, she shared “having been a Denver Public School educator with many assignments and experiences for 45 years, my greatest joy and happiness was to know that I had the honor and privilege to be with Montessorians, parents, and children as well as the entire community launching Education and Peace as Dr. Maria Montessori’s most important vision and mission in the world.”

Dr. Urioste’s vision, dedication and efforts allow future and present students to thrive and succeed in their education. We are forever indebted to Dr. Urioste because she swept up every fragment of bigotry and limitation to Spanish-language education that she had encountered with a grace that only Dr. Martha could model and demonstrate.

Though her departure has given us much to mourn, DPS and the Board of Education are committed to carrying on her legacy through our continued push towards a more inclusive and representative school district that supports students of every color, of every language, of every culture and heritage – the way Mama Urioste so diligently taught us.

All of these words fall tragically short of fully expressing both the impact Dr. Urioste had on our DPS and Denver community and our sadness about her passing. She will be forever remembered, loved and respected as the guardian of our students and their families.

Español

Nos entristece profundamente el fallecimiento de nuestra estimada amiga, colega, madrina de la educación Montessori y antigua líder y defensora de la educación bilingüe en las Escuelas Públicas de Denver (DPS, por su sigla en inglés), la Dra. Martha Urioste.

La Dra. Martha Urioste fue la primera en establecer la educación Montessori en DPS y su labor se convirtió en modelo nacional de la educación Montessori en las escuelas públicas. Gracias a sus esfuerzos, la Dr. Urioste fue conocida como “la madrina de Montessori”. Fue líder en el Congreso de Educadores Hispanos y una querellante clave del Plan Propuesto para proveer servicios lingüísticos y educativos equitativos a miles de estudiantes multilingües de DPS y sus familias.

Urioste inició su carrera en DPS como maestra de primer grado en la Escuela Primaria Gilpin, fue maestra de español en el Canal 6 de DPS, enseñó a nivel de secundaria, fue orientadora de preparatoria y directora de “Holding Power”, un programa para prevenir la deserción escolar. Más tarde, fue subdirectora y se jubiló como directora de Denison Montessori. Tras su jubilación y hasta el día de su fallecimiento, la Dra. Urioste siguió trabajando para los estudiantes y las familias como firme defensora de la educación bilingüe y Montessori. Una frase que a menudo les decía a los estudiantes era: “No dejen el español”.

Galardonada por el Salón de la Fama de Mujeres de Colorado en el año 2000, la Dra. Martha Urioste fue un pilar de nuestra comunidad, una líder valiente y un referente para nuestro brillante futuro en Denver. La Dra. Urioste fue una firme defensora de los estudiantes y familias en las comunidades negras y de color. Trabajó incansablemente para garantizar que los estudiantes tuvieran espacios seguros, fomentó la participación activa de los padres y familias en las escuelas, abogó por más fondos para la educación Montessori y se aseguró de que todos los estudiantes tuvieran igualdad de oportunidades para aprender en DPS. Muchos integrantes de la comunidad recuerdan cuando la Dra. Urioste trabajó incansablemente con los padres, maestros y miembros de la comunidad de Five Points para que una vivienda de la calle frente a la escuela Mitchell Montessori dedicada a la venta de estupefacientes fuera uno de los primeros centros de educación prescolar del distrito escolar.

Martha Urioste fue un modelo a seguir para muchos y es una figura materna muy respetada que amaba a los maestros del salón de clases, una luchadora que peleaba por nosotros en la sala de juntas y una aliada que nos defendió en los tribunales. La Dra. Urioste fue una luchadora y una pionera. Tuvo un impacto sin precedentes y, tras su fallecimiento, será irreemplazable. La noticia de su fallecimiento ha suscitado una sensación abrumadora de orgullo por sus acciones de defensoría y una profunda e intensa pérdida.

Como visionaria, la Dra. Urioste introdujo la educación Montessori en la Escuela Primaria Mitchell de DPS. Luego contribuyó a ampliar la educación Montessori en los centros del Distrito y siguió abogando para obtener fondos y apoyo a la educación Montessori hasta su fallecimiento. Su creación y presidencia de Family Star, la educación Montessori en DPS y en la comunidad de Denver y la aplicación de la educación temprana abrió una vía para que los estudiantes tuvieran éxito y lograran la excelencia académica. Martha Urioste tejió la red que rescató a miles de niños para que no se perdieran por los entresijos de nuestro sistema escolar y propulsó a todos los niños de DPS. Su vida tuvo un impacto en todas las personas que conoció y su fallecimiento es una verdadera pérdida para todos los residentes de Colorado, quienes se han beneficiado mucho de sus incansables esfuerzos.

En sus propias palabras, Martha compartió que “habiendo sido una educadora con tantísimos trabajos y experiencias durante 45 años en las Escuelas Públicas de Denver, mi mayor alegría y felicidad fue saber que tuve el honor y el privilegio de aliarme con defensores de la educación Montessori, padres y niños, así como también con la comunidad entera a fin de promover la educación y la paz de la Dra. Montessori como la visión y misión más importante en el mundo”.

La visión, dedicación y los esfuerzos de la Dra. Urioste permiten que los estudiantes futuros y presentes se destaquen y tengan éxito en su formación educativa. Siempre estaremos en deuda con la Dra. Urioste, porque acabó con cada fragmento de intolerancia y limitación a la educación en español con la que se enfrentó con una elegancia que solamente la Dra. Martha podía ejemplificar y demostrar.

Aunque su partida nos ha sumido en un gran duelo, DPS y el Consejo de Educación tienen el compromiso de seguir su legado mediante el empuje continuo para ser un distrito escolar más inclusivo y representativo que apoye a los estudiantes de todos los colores, idiomas, cultural y patrimonio, de la forma en que mamá Urioste nos enseñó con tanta diligencia.

Por desgracia, todas estas palabras no bastan para expresar completamente el impacto que la Dra. Urioste tuvo en la comunidad de DPS y de Denver, y nuestra tristeza tras su fallecimiento. Siempre quedará en nuestro recuerdo, y será amada y respetada como defensora de nuestros estudiantes y sus familias.

العربية

نشعر بحزن عميق لوفاة صديقتنا العزيزة، وزميلتنا، وعرّابة مونتيسوري، والقائدة والمناصرة للتعليم ثنائي اللغة في مدارس دنفر العامة، الدكتورة مارثا أوريوست.

كانت الدكتورة مارثا أوريوست هي أول من أسس برامج تعليم مونتيسوري في مدارس دنفر العامة، وأصبح عملها نموذجاً وطنياً لتعليم مونتيسوري في المدارس العامة. عُرفت الدكتورة أوريوست باسم “عرّابة المونتيسوري” بفضل ما بذلته من جهود كبيرة في هذا الأمر. كانت رائدة في جمعية المعلمين من أصل إسباني كما كانت إحدى المدعين الرئيسيين في قضية مرسوم الموافقة، التي استهدفت خدمات لغوية وتعليمية عادلة لآلاف الطلاب متعددي اللغات في مدارس دنفر العامة ولأسرهم.

بدأت الدكتورة أوريوست حياتها المهنية في منطقة مدارس دنفر العامة معلمةً للصف الأول في مدرسة جلبن الابتدائية، وكانت معلمة للغة الإسبانية في DPS Channel 6، كما درّست في المرحلة المتوسطة، قبل أن تصبح مرشدة تعليمية في المرحلة الثانوية، ومديرة لبرنامج “Hold Power”، أحد برامج منع تسرب الطلاب من التعليم. بعد ذلك، أصبحت مساعدة مديرة قبل أن تتقاعد كمديرة لمدرسة دينيسون مونتيسوري. بعد التقاعد وحتى يوم رحيلها، واصلت الدكتورة أوريوست العمل مع الطلاب والعائلات كمدافعة شرسة عن التعليم ثنائي اللغة وتعليم مونتيسوري. كانت دائماً ما تقول للطلاب “لا تنس لغتك”.

ظهر اسم الدكتورة مارثا أوريوست في قاعة مشاهير نساء كولورادو في عام 2000، وكانت ركيزة في مجتمعنا، وقائدة شجاعة ونوراً مضيئاً لمستقبلنا في دنفر. كانت الدكتورة أوريوست مناصرة شرسة للطلاب والأسر من أصحاب البشرة البنية والسمراء، وقد عملت بلا كلل لتضمن مساحات آمنة للطلاب، كما تفاعلت بنشاط مع أولياء الأمور والعائلات في المدارس، ودعت إلى تمويل تعليم مونتيسوري، وتأكدت من حصول جميع الطلاب على فرص متساوية للتعلم في مدارس دنفر العامة. يتذكر عدد كبير من أفراد المجتمع الجهد الكبير الذي بذلته الدكتورة أوريوست مع أولياء الأمور والمعلمين وأفراد المجتمع في فايف بوينتس لتحويل منزل للمخدرات كان مقابلاً لمدرسة ميتشيل مونتيسوري إلى واحد من أوائل مراكز الطفولة المبكرة في المنطقة التعليمية.

كانت مارثا يوريوست نموذجاً يحتذى به للكثيرين وهي شخصية تحظى باحترام كبير وتحب المعلمين بل كانت هي بمثابة الملاكم الذي خاض جولات من أجلنا في غرفة اجتماعات مجلس التعليم؛ والمحامي الذي دافع عنا في قاعة المحكمة. كانت الدكتورة أوريوست رائدة بكل ما تحمله الكلمة من معنى. لا شك أنها قامت بأشياء لم يسبقها إليها أحد ولا يمكن تعويضها بعد رحيلها. وبلا شك فقد أثار خبر رحيلها مشاعر فخر كبيرة بما قامت به من عمل جليل بالإضافة إلى مشاعر فقد عميقة.

بصفتها صاحب رؤية، جلبت الدكتورة أوريوست تعليم مونتيسوري إلى مدرسة ميتشل الابتدائية التابعة لمدارس دنفر العامة. ثم عملت على توسع تعليم مونتيسوري في جميع أنحاء المنطقة واستمرت في المطالبة بتمويل ودعم تعليم مونتيسوري حتى رحيلها. وكان إنشائها ورئاستها لبرنامج Family Star Montessori ، ورسم خرائط التعليم المبكر، سبباً في تمهيد الطريق لتفوق الطلاب دراسياً. نسجت مارثا يوريوست الشبكة التي أنقذت آلاف الأطفال من السقوط في الفجوات التي يعاني منها نظامنا المدرسي، كما ساندت جميع الطلاب في مدراسنا. لقد أثرت حياتها على كل شخص قابلته، وكان رحيلها خسارة حقيقية لجميع سكان كولورادو الذين جنوا ثماراً كثيرة من جهودها الدؤوبة.

وقد ورد على لسانها: “بعد أن عملت كمعلمة في مدرسة دنفر العامة مع العديد وتوليت الكثير من المهام وخضت الكثير من التجارب على مدار 45 عاماً، كان أعظم مصادر سعادتي أنني حظيت بشرف أن أكون مع طلاب مونتيسوري وأولياء الأمور والمجتمع بأسره في إطلاق “التعليم والسلام” كأهم رؤية للدكتورة ماريا مونتيسوري في العالم”.

لا شك أن رؤية الدكتورة أوريوست بالإضافة إلى تفانيها وجهدها يدعم طلاب المستقبل والحاضر في الازدهار والنجاح في مشوارهم التعليمي. نحن مدينون إلى الدكتورة أوريوست إلى الأبد لأنها واجهت كل أوجه التعصب والقيود المفروضة على تعليم اللغة الإسبانية بجرأة لا يمكن لغيرها أن تظهرها.

رغم أن رحيلها ترك وراءه جرحاً لا يندمل، إلا أن مدارس دنفر العامة ومجلس التعليم ملتزمان بمواصلة إرثها من خلال سعينا المستمر نحو منطقة مدرسية أكثر شمولاً وتمثيلاً تدعم الطلاب من كل لون، من كل لغة، من كل ثقافة وتراث – الطريقة التي علمتنا إياها أمنا أوريوست.

لا شك أن هذه الكلمات تعجز عن التعبير بشكل كامل عن التأثير الذي أحدثته الدكتورة أوريوست في مدارس دنفر العامة ومجتمع دنفر ولا تصف بأي حال من الأحوال حزننا على رحيلها. سنظل نتذكرها إلى الأبد كما ستحظى دائماً بالحب والاحترام بصفتها مناصرة لطلابنا وأسرهم.

Tiếng Việt

Chúng tôi vô cùng đau buồn trước sự ra đi của người bạn thân yêu, người đồng nghiệp, Mẹ đỡ đầu của chương trình Montessori, và là một nhà lãnh đạo lâu năm, cũng như là người ủng hộ cho nền Giáo dục Song ngữ tại Học khu Công lập Denver (DPS), Tiến sĩ Martha Urioste.

Martha Urioste là người đầu tiên thiết lập chương trình giáo dục Montessori tại DPS và công việc của bà đã trở thành một hình mẫu của nền giáo dục Montessori trên toàn quốc trong hệ thống các trường công lập. Vì những nỗ lực của mình, TS. Urioste được biết đến với cái tên “La Madrina de Montessori.” Bà là một lãnh đạo trong Hiệp hội các nhà Giáo dục gốc Sắc tộc nói tiếng Tây Ban Nha và là nguyên đơn chính trong Nghị định Chấp thuận, với mục tiêu cung cấp các dịch vụ giáo dục và ngôn ngữ công bằng cho hàng nghìn học sinh đa ngôn ngữ tại DPS và gia đình của các em.

Bà Urioste bắt đầu sự nghiệp của mình tại DPS trong vai trò là một giáo viên lớp một tại trường Tiểu học Gilpin, là một giáo viên dạy Tiếng Tây Ban Nha trên Kênh 6 của DPS, giảng dạy cấp trung học cơ sở, trở thành một chuyên gia tư vấn cấp trung học phổ thông, và Giám đốc của chương trình “Holding Power”, một Chương trình Ngăn ngừa Bỏ học sớm. Sau đó, bà trở thành hiệu phó và rồi về hưu khi đang giữ chức hiệu trưởng của Denison Montessori. Sau khi nghỉ hưu và cho đến ngày qua đời, TS. Urioste tiếp tục làm việc vì học sinh và các gia đình với tư cách là người ủng hộ mạnh mẽ cho nền giáo dục song ngữ và Montessori. Một câu mà bà thường khuyên bảo học sinh là “No dejen el español,” “Đừng quên ngôn ngữ của các em.”

Là người được nhận giải tại Đại sảnh Danh vọng dành cho Phụ nữ Colorado trong năm 2000, Tiến sĩ Martha M. Urioste là một trụ cột trong cộng đồng chúng ta, một nhà lãnh đạo can trường và là ánh sáng dẫn đường cho tương lai tươi sáng của chúng ta tại Denver. TS. Urioste là người bênh vực quyết liệt cho học sinh và các gia đình trong các cộng đồng Người da nâu và da đen của chúng ta. Bà đã làm việc không mệt mỏi để đảm bảo không gian an toàn cho học sinh, tích cực khuyến khích phụ huynh và gia đình tham gia vào các trường học, vận động tài trợ cho nền giáo dục Montessori, và đảm bảo rằng tất cả học sinh đều nhận được cơ hội bình đẳng để học tập tại DPS. Nhiều người trong cộng đồng luôn nhớ những khi TS. Urioste làm việc không mệt mỏi với phụ huynh, giáo viên và các thành viên cộng đồng tại Five Points để biến một nhà chứa chấp người buôn bán sử dụng ma túy, đối diện với Mitchell Montessori, thành một trong những trung tâm giáo dục mầm non đầu tiên trong học khu.

Martha Urioste là mẫu thần tượng cho rất nhiều người và là một hình mẫu người mẹ vô cùng đáng kính – là người rất yêu quý các giáo viên trong lớp; một “võ sĩ” đã đấu tranh cho chúng tôi trong phòng họp hội đồng; và người bênh vực, biện hộ cho chúng tôi tại tòa án. TS. Urioste là một luchadora (một người đấu tranh) và là người tiên phong mở đường. Sức ảnh hưởng tác động của bà là chưa từng có và không thể thay thế sau khi bà ra đi. Tin tức về sự ra đi của bà đã khơi lại cảm giác vô cùng tự hào về sự nghiệp bênh vực ủng hộ của bà, cũng như cảm giác mất mát sâu sắc.

Là một người có tầm nhìn xa trông rộng, TS. Urioste đã mang nền giáo dục Montessori đến với Trường Tiểu học Mitchell của DPS. Sau đó, bà đã giúp mở rộng nền giáo dục Montessori trên toàn Học khu và tiếp tục vận động gây quỹ tài trợ và hỗ trợ cho nền giáo dục Montessori cho đến khi bà qua đời. Việc bà thành lập và chủ trì nền giáo dục Montessori Family Star trong DPS và trong cộng đồng Denver, cũng như vạch ra chương trình giáo dục sơ cấp, đã tạo ra con đường dẫn đến thành công cho trẻ em để đạt được thành tích xuất sắc trong học tập. Martha Urioste đã dệt tấm lưới để cứu hàng nghìn trẻ em khỏi rơi qua các kẽ hở trong hệ thống trường học của chúng ta, và tạo đòn bẩy thúc đẩy mọi trẻ em ở Học khu Công lập Denver. Cuộc đời của bà đã lay động đến tất cả những người mà bà gặp phải, và sự ra đi của bà là một mất mát thực sự đối với tất cả những người dân Colorodo nào đã hưởng được rất nhiều từ những nỗ lực không mệt mỏi của bà.

Theo lời của chính bà Martha, bà đã chia sẻ “là một nhà giáo dục của Học khu Công lập Denver với nhiều nhiệm vụ và kinh nghiệm trong 45 năm, niềm vui và hạnh phúc lớn nhất của tôi là biết rằng tôi có vinh dự và đặc ân được cùng với những người thuộc hệ thống Montessori, phụ huynh và các em nhỏ cũng như toàn bộ cộng đồng phát động chương trình Giáo dục và Hòa bình như là tầm nhìn và sứ mệnh quan trọng nhất của Tiến sĩ Maria Montessori trên thế giới.”

Tầm nhìn, sự tận tâm và nỗ lực của TS. Urioste đã tạo điều kiện để học sinh hôm nay và mai sau được phát triển và thành công trong sự nghiệp học tập của mình. Chúng tôi sẽ mãi mãi mang ơn TS. Urioste vì bà đã loại bỏ mọi mảnh vỡ của sự cố chấp và hạn chế đối với nền giáo dục bằng tiếng Tây Ban Nha mà bà đã gặp phải với sự lịch thiệp mà chỉ Tiến sĩ Martha mới có thể làm gương và thể hiện.

Mặc dù sự ra đi của bà khiến chúng tôi rất tiếc thương, nhưng DPS và Hội đồng Giáo dục cam kết tiếp nối di sản của bà, thông qua việc chúng tôi không ngừng thúc đẩy hướng tới một Học khu hòa nhập và tiêu biểu hơn, hỗ trợ học sinh thuộc mọi màu da, mọi ngôn ngữ, mọi nền văn hóa và di sản – cách mà bà Urioste đã dày công chỉ bảo chúng tôi.

Tất cả những từ ngữ này đều không thể diễn đạt đầy đủ mức ảnh hưởng tác động của Tiến sĩ Urioste đối với cộng đồng DPS và Denver của chúng ta, cũng như không thể diễn đạt đầy đủ sự đau buồn của chúng tôi về việc bà qua đời. Bà ấy sẽ luôn được nhớ đến, yêu thương và tôn trọng với tư cách là người bảo hộ của các học sinh và gia đình của các em.